Nietypowe granice między państwami

Źródło: https://www.mapsofworld.com/world-political-map.htm

Na świecie mamy aktualnie ponad 200 państw, a granice między nimi czasem mają niezwykły przebieg.

Oto kilka przykładów.

Trójstyk - punkt styku granic trzech państw. Takie miejsca najczęściej są oznaczone specjalnymi znakami granicznymi: flagami państw, obeliskami czy słupkami granicznymi.

Najwięcej trójstyków mają Chiny, bo aż 16. W Polsce mamy ich 6. 

• Polska-Litwa-Białoruś - na rzece Marycha w okolicach Stanowiska,

• Polska-Białoruś-Ukraina - na rzece Bug pod Włodawą,

• Polska-Rosja-Litwa - w okolicy Bolci w gminie Wiżajny i litewskiego Wisztyńca (Vištytis),

• Polska-Ukraina-Słowacja - na szczycie bieszczadzkiej góry Krzemieniec o wysokości 1221 m, 

• Polska-Słowacja-Czechy - pomiędzy polską miejscowością Jaworzynka, słowacką Czerne i czeską Herczawa,

• Polska-Czechy-Niemcy - między polską miejscowością Porajów, czeską Hradek nad Nisou i niemiecką Żytawą (Zittau).

Enklawa - terytorium otoczone ze wszystkich stron terytorium lądowym innego państwa.

Największą enklawą na świecie jest Lesoto, o powierzchni 30 tys. km2, którego terytorium otoczone jest przez Republikę Południowej Afryki. 

We Włoszech są aż dwie takie enklawy: Watykan i San Marino. 

Z kolei Campione d'Italia jest włoską enklawą położoną na terytorium Szwajcarii. 

Eksklawa - część terytorium państwa położona w oddaleniu od jego głównego obszaru, lecz na tym samym obszarze lądowym (przeważnie kontynencie). 

Przykładem morze być Alaska, która oddzielona jest od pozostałej części Stanów Zjednoczonych przez terytorium Kanady, czy należący do Rosji obwód kaliningradzki leżący miedzy Polską a Litwą. 

Zagadki listopad

Korzystając z atlasu geograficznego oraz własnej własnej wiedzy i umiejętności odgadnij, co to za miasta. 

Wszystkie miasta to stolice państw. 

1. Stolica europejskiego kraju, w której południe słoneczne jest 84 minuty wcześniej niż w Londynie.

2. Miasto, w którym 22.XII dzień jest najdłuższy, spośród wszystkich stolic na świecie.

3. Stolica jednego z południowoamerykańskich państw, w której dwa razy w roku słońce świeci w zenicie (tj. pod kątem 90°), a dzień i noc cały rok trwają niemal idealnie po 12 godzin.

4. Stolica europejska położona na północny - zachód od Mińska. W linii prostej oba miasta dzieli ok. 1200 km. 

5. Stolica kraju położonego na kontynencie (nie na wyspie), która jako pierwsza spośród stolic kontynentalnych wita nowy rok. 

6. Jedna ze stolic o współrzędnych geograficznych 15°S, 28°E.

Kilka słów o smogu

Sezon grzewczy rozpoczął się już na dobre, a co z tym idzie, znów nasila się w Polsce problem smogu. Warto więc, przypomnieć sobie, czym on jest i jakie niesie ze sobą skutki. 

Niestety, dane wskazują, iż Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze ze wszystkich państw Unii Europejskiej. Głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza w naszym kraju są gospodarstwa domowe, w których często spala się złej jakości węgiel i drewno, a także śmieci. Ponadto powietrze mocno zanieczyszczają przemysł, transport drogowy i energetyka. Smog jest więc zjawiskiem będącym skutkiem działalności człowieka  i polega on na występowaniu wysokich stężeń związków chemicznych i pyłów w atmosferze. W Polsce mamy największy problem z pyłami zawieszonymi PM2,5 i PM10 oraz benzo(a)pirenem, który jest związkiem rakotwórczym. Smog tworzy się w bezwietrzne dni z wysokim ciśnieniem atmosferycznym i często wygląda jak mgła (stąd też jego nazwa ma swoje korzenie w dwóch angielskich słowach ""smoke" - dym i "fog" - mgła). Smog zwiększa ryzyko zachorowania lub zaostrzenia wielu chorób, m.in.: astma, udar mózgu, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, niepokój, problemy z pamięcią i koncentracją, rak płuc. Szacuje się, że przyczyną 46 tys. przedwczesnych zgonów w Polsce jest właśnie smog, dlatego należy podjąć szereg działań, by minimalizować problem smogu. Co zatem można zrobić? Jest kilka sposobów: 

 - stary piec zamienić na ogrzewanie z miejskiej sieci, gaz lub pompę ciepła,

- nie palić śmieci, a odpowiednio je segregować,

- ograniczyć używanie samochodu,

- chronić się przed smogiem.

Odpowiedzi do zagadek - październik

Rozpoznaj na podstawie opisu wyjątkowe miejsca na świecie

1. Petra

2. Ararat

3. Katar

4. Pamukkale/Bawełniany zamek

5. Angor

6. Andy